::
2012.12.24 — КАЛЯДНАЕ ІГРЫШЧА «ЖАНІЦЬБА ЦЯРЭШКІ» ў Лепельскім раёне Віцебскай вобласці / Інвентар НКС / livingheritage.by
Загаловак
КАЛЯДНАЕ ІГРЫШЧА «ЖАНІЦЬБА ЦЯРЭШКІ» ў Лепельскім раёне Віцебскай вобласці
Спасылка
Дата публікацыі
24.12.2012
Катэгорыя
публіцыстыка
Анатацыя

«Жаніцьба Цярэшкі» — абрадавая гульня каляднага цыкла, унікальны жывы элемент нематэрыяльнай культурнай спадчыны Беларусі, які прыйшоў да нас з глыбокай мінуўшчыны. Гульня праводзіцца ў часы сонцазвароту па традыцыйным абрадавым рэгламенце шлюбных навагодніх забаў моладзі.

Поўны тэкст

КАЛЯДНАЕ ІГРЫШЧА «ЖАНІЦЬБА ЦЯРЭШКІ» ў Лепельскім раёне Віцебскай вобласці

«Жаніцьба Цярэшкі» — абрадавая гульня каляднага цыкла, унікальны жывы элемент нематэрыяльнай культурнай спадчыны Беларусі, які прыйшоў да нас з глыбокай мінуўшчыны. Гульня праводзіцца ў часы сонцазвароту па традыцыйным абрадавым рэгламенце шлюбных навагодніх забаў моладзі.

Зона бытавання жывой традыцыі гульні-абрада ў Лепельскім раёне – вёскі Велеўшчына, Поўсвіж, Аношкі, Стары Лепель, Барсукі, Цярэшкі.

Калядна-абрадавая гульня ўяўляе сабой вясельна-тэатральную дзею, у якой спалучаюцца тэатр, спевы, танцы, музыка, імправізацыя. Сутнасць гульні заключаецца ў магчымасці для моладзі праявіць сваю прыхільнасць для знаёмства, знайсці сабе пару. З боку старэйшых выбіраюць «бацьку» і «маці», якія сочаць за парадкам правядзення абраду «Жаніцьбы Цярэшкі», рытуальна-абрадавым частаваннем і агульным вяселлем, дзе няма гледачоў і выканаўцаў, усе з’яўляюцца ўдзельнікамі. Даволі часта пары-ўдзельнікі каляднай абрадавай гульні, потым спраўляюць сапраўднае вяселле.

Галоўны персанаж каляднага ігрышча Цярэшка мае міфічнае паходжанне. Цярэшка сустракаецца ў народнай казцы як «драўляны хлопчык», што ажывае на радасць бяздзетным бацькам. У паданні пра вёску Цярэшкі ў Вілейскім раёне праяўляе сябе як апякун людзей, дарадчык. «Цярэшка» — нацыянальная культурная адметнасць беларусаў. Слова набывае агульнабеларускі сэнс, што праяўляецца ў тапаніміцы (асабліва ў назвах вёсак) народнай творчасці (найбольш каляндарнай і казкавай), сучаснай культуры.

СМІ
Звязаныя лакацыі
Тэмы
Гэта кэшаваныя старонка. Апошняя сінхранізацыя з базай - 19.02.2023 05:10:42

Маеце пытанне ці заўвагу? Напішыце ў каментары. Звяртаем увагу, што каментары са спасылкамі і ад неаўтарызаваных аўтараў прэмадэруюцца.

Відэакурсы па этнаграфіі

Самы час вучыцца анлайн! Нашы відэакурсы размешчаны на адукацыйнай платформе Stepik.org і акрамя відэа утрымліваюць праверачныя тэсты для самакантролю.

Запісацца

Выкладчык: Уладзімір Лобач

Аб’ём: 70 урокаў, 14 гадзін відэа, 127 тэставых пытанняў

Курс прапануе паглыбленае азнаямленне з этнічнай гісторыяй і этнакультурнай спецыфікай Беларусі. Прадстаўлены лекцыі па раздзелах і тэмах вучэбнай праграмы "Этнаграфія Беларусі", якая выкладаецца аўтарам у Полацкім дзяржаўным універсітэце.

Запісацца

Выкладчык: Зміцер Скварчэўскі

Аб’ём: 13 урокаў, 2 гадзіны відэа, 100 тэставых пытанняў

Сярод разнастайных аспектаў беларускай міфалогіі, прадметам курсу абраны персанажны код: боствы, духі, дэманічныя істоты, героі і т.п.