Запісы 1–100 з 1199
-
14.02.2023
публіцыстыка
Беларуская альтэрнатыва Святому Валянціну: каханне ў традыцыйнай культуры нашых продкаў
Будзьма Беларусамі (budzma.org)
У легендзе пра святога Валянціна ён спрыяе шлюбу закаханых. У беларускай традыцыйнай культуры таксама каханне звязана са шлюбам, які быў адзіным магчымым станоўчым вынікам адносінаў між хлопцам і дзяўчынай. Хто ж апекаваўся шлюбам? Як апісваецца флірт у беларускім... -
13.01.2023
рэпартажы
Нематериальное культурное наследие Беларуси: «Коники» заряжают по полной!
Навіны Палесся polese.by
В Давид-Городке, когда слышат слово «карнавал», не вспоминают ни о горячих бразильцах, ни об итальянцах — здесь есть свой уникальный праздник, которому больше 100 лет — «Коники». И проводится это гулянье с грандиозным размахом в ночь с 13 на 14 января.«Коники» – визитная... -
28.12.2022
публіцыстыка
Валуны-лекары на Беларусі. Ад чаго лечаць і выратоўваюць
Слушна bel.24health.by
На паверхні беларускай зямлі вялікая колькасць розных па памерах і форме валуноў. У Беларусь іх прынёс апошні ледавік.Шмат якія валуны ў народзе здаўна ўважаюць за лекавыя. За некаторымі з іх нават замацаваныя пэўныя назвы: Лекавы Камень, Святы Камень. Па павер’ях,... -
12.09.2022
рэпартажы
Школа беларускай традыцыйнай культуры ў Варшаве пачынае навучальны год і запрашае ўсіх ахвочых
Школа беларускай традыцыйнай культуры ў Варшаве 11 верасня зладзіла ўрачыстае адкрыццё. Яно прайшло ў Музеі вольнай Беларусі. Ужо сёння пачынаюцца заняткі, да якіх можа далучыцца кожны ахвочы. У Школе плануюцца заняткі па спевах, танцах, гранні на дудзе і вырабе... -
31.07.2022
публіцыстыка
Магіла ў арэнду да 50 гадоў. Параўналі выгляд могілак у Беларусі і Гішпаніі
Газета "Новы Час" (novychas.by)
Пахаваньне — тое, што датычыцца кожнага чалавека. Але наколькі рознымі, нават у межах адной Эўропы, могуць быць падыходы да гэтага працэсу. Паразважалі над тым, як арганізаваны апошні шлях. Ці ёсьць куды імкнуцца Беларусі ў гэтым пытаньні?Фота Паўла ХадзінскагаЯк... -
26.07.2022
публіцыстыка
Школа беларускай традыцыйнай культуры ў Варшаве: як беларусы захоўваюць сваю адметнасць у Польшчы
Гуляючы па польскай сталіцы, часам можна пачуць беларускія традыцыйныя спевы. Гэта дзяўчаты са Школы беларускай традыцыйнай культуры ў Варшаве. Яны таксама арганізуюць заняткі і вечарыны для ўсіх ахвотных. Мы распыталі дзяўчат і вучняў Школы, навошта ім гэта трэба... -
11.07.2022
публіцыстыка
Дыскусія пра дранікі і боршч: UNESCO — арбітр?
Пасля надання дранікам статусу беларускай гісторыка-культурнай каштоўнасці, а ўкраінскаму баршчу — элемента нематэрыяльнай культурнай спадчыны ў адпаведным спісе UNESCO, не сціхаюць дыскусіі ў медыя. Ці дранікі нашы, а боршч украінскі? Чаму UNESCO гэта вырашае? Разбяромся па... -
04.07.2022
інтэрвію
Фалькларыстка Алена Ляшкевіч: «На беларускую традыцыйную культуру быў, ёсць і будзе попыт сярод беларусаў дома і ў замежжы»
Будзьма Беларусамі (budzma.org)
Ці ведаеце вы, у якіх выпадках нашы продкі ўпрыгожвалі елку? Падказка — зусім не на Новы год! Хто такі Цярэшка і навошта яго жаніць? Як шчадруюць і калядуюць у нашых вёсках і гарадах, хто такія Цыганы, Куры, Цары і Конікі ў калядным абыходзе? Ці выразаюць у нас гарбуза, як на... -
17.05.2022
інтэрвію
Дуда
Асіповіцкі край, газета
Сто гадоў таму любы беларус, які час ад часу быў на кірмашах і багатых вяселлях, адказаў бы без запінкі, што самы папулярны беларускі музычны інструмент — гэта дуда. Сёння не кожны адразу сцяміць, як яна выглядае і, тым больш, гучыць. Але калі адказваць на пытанне, не... -
02.05.2022
публіцыстыка
Радаўніца – дзень пластыкавых кветак?
На Радаўніцу вялікая частка беларусаў наведвае могілкі. Якое значэнне гэтага дня і ці абавязкова несці продкам штучныя кветкі, якія забруджваюць прыроду? Продаж штучных кветак для Радуніцы пачынаецца загадзя. Каталіцкая і праваслаўная вербніца ў Мінску. Плошча... -
10.04.2022
навіны
«Верабей», «Карапет» і «Бяроза белая»: у Варшаве прайшла спеўна-танцавальная вечарына (фота)
У Беларускім моладзевым хабе ў Варшаве 9 красавіка прайшла спеўна-танцавальная вечарына. Выступіў гурт Lity Taler, скрыпачка Лізавета Рэўт і гурток традыцыйных спеваў.Вечарына распачалася вяснянкамі «Ой, бяроза белая» і «Вол бушуе, вясну чуе». Спявачкі павадзілі разам... -
09.03.2022
навіны
Ostatki na Kujawach - chodzenie z „Kozą”. Relacja z rekonesansu badawczego
Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego
W ostatni dzień karnawału, 1 marca 2022 r. odbył się rekonesans badawczy w okolicach Brześcia Kujawskiego i Lubrańca. Udział w nim wzięli: badaczki z Białorusi - dr Alena Leshkevich (stypendystka Programu Lane’a Kirklanda) i Tatsiana Marmysh (członkini białoruskiej Fundacji „Dziedzictwo kulturowe i nowoczesność”) oraz Rafał Miśta (doktorant ISS UW) i dr Katarzyna Waszczyńska (IEiAK UW).Wyjazd stanowił jeden z etapów przygotowań do wspólnego polsko-białoruskiego... -
28.02.2022
публіцыстыка
Як скарыстаць рытуалы нашых продкаў для псіхалагічнай падтрымкі. Святкуем Масленіцу ў горадзе
З 28 лютага ў праваслаўных пачынаецца Масленічны тыдзень. У католікаў 2 сакавіка, у Попельную сераду, наступае Вялікі пост. Як адсвяткаваць масленіцу сучаснаму гарадскому чалавеку?Зараз, падавалася б, зусім не да святаў. Але некаторыя рытуалы, якія нашы продкі... -
18.02.2022
навіны
Выйшла кніга Алены Ляшкевіч «Традыцыйны каляндар»
Выйшла з друку кніга беларускай даследчыцы, кандыдата філалагічных навук у галіне фалькларыстыкі Алены Ляшкевіч «Традыцыйны каляндар: нарысы». Кніга складаецца з навукова-папулярных артыкулаў, якія Алена Ляшкевіч напісала, працуючы журналісткай цягам 2014–2021 гг. З гэтых... -
01.02.2022
публіцыстыка
Як выпускніца ФМА Яніна Грыневіч стала вядомай даследчыцай беларускага фальклору
Газета "Звязда" (zviazda.by)
У гэтай гараджанкі не было вясковага дзяцінства, не было нават летніх канікул у бабулі ў вёсцы, бо тая жыла ў райцэнтры ў гарадской кватэры. Бацькі — фізікі па адукацыі — пазнаёміліся падчас вучобы на фізфаку БДУ. Іх дачка пасля заканчэння ліцэя таксама спыніла свой... -
17.01.2022
рэпартажы
«Конікі» – сапраўдны мясцовы карнавал, або Як у Давыд-Гарадку Шчадрэц святкавалі
Свята заўсёды хочацца працягнуць. Таму быць прыхільнікам традыцыйнай культуры зручна: Каляды можна святкаваць ажно да 21 студзеня ўключна. І нездарма мы так любім Стары Новы год. Мо, «уключаецца» генетычная памяць? Ноч з 13 на 14 студзеня — гэта Багатая куцця, Шчадрэц. Яна... -
16.01.2022
рэпартажы
«Наши „Коники“ круче, чем Новый год». Увидели, как проходит один из самых необычных обрядов Беларуси
onliner.by
Древний и далекий от Минска Давид-Городок, расположенный в Брестской области, — классное место, насыщенное историей: с брукованкой, старыми церквями и замчищем. В самый раз для тех, кто любит кататься по стране и узнавать что-то неизвестное. Тем более есть в Давид-Городке... -
14.01.2022
рэпартажы
Шчодры вечар у Лазовічах - фота
Sputnik Беларусь
Народнае свята Шчадрэц - Шчодры вечар - традыцыйна святкуецца пасля Каляды. Сама назва "Шчадрэц" – "шчодры" кажа пра тое, што ў гэтае свята прынята накрываць шчодры стол, не скупіцца на падарункі і пачастункі ад гаспадароў.На Шчодры вечар у аграгарадку Лазовічы Клецкага... -
14.01.2022
рэпартажы
РЕПОРТАЖ: Байкеры и "Коники" с тюнингом: как в Давид-Городке отметили колядный вечер
БЕЛТА - Беларускае Тэлеграфнае Агенцтва
НОВОСТИ ТЕМЫ "РЕПОРТАЖ"От вертолетной доставки до посвящения черным золотом: историю нефтедобычи создали в цифре и офлайнТанцор, трудолюб и будущий инженер. Кто он, студент года из Витебска?Удалой солдат на коне - этот образ лег в основу фольклорного колядного обряда в... -
27.11.2021
рэпартажы
«Карані» для беларусаў Варшавы, якія сумуюць па доме: фотавыстава Наталлі Дораш
У варшаўскім Цэнтры Беларускай салідарнасці 25 лістапада адкрылася выстава фотамастачкі Наталлі Дораш. Здымкі зроблены цягам 2010–2020 гг. у ваколіцах Гродна. Наталля Дораш не змагла прыехаць на вернісаж. Невялікую экскурсію па выставе правяла куратарка, рэдактарка... -
01.11.2021
навіны
«Дзякуй вам, што прыйшлі. Прывітанне, Дзяды». У Варшаве прайшла сяброўская сустрэча «Восеньскія Дзяды»
Восеньскія Дзяды, Дзень задушны — свята сямейнае, нават інтымнае. Гэта знак повязі часоў і пакаленняў, сімвал еднасці прадзедаў і ўнукаў, паказчык трывалай пераемнасці лёсу Роду. Таму невыпадкова сяброўска-суседская вечарына ля Centrun Lokalne Żoliborz праходзіла ў цёплым сямейным... -
31.10.2021
рэпартажы
У Варшаве прайшоў цыкл вечарын «Жывая музыка Беларусі»
Спеўна-танцавальныя імпрэзы ладзілі польская Амбасада традыцыйнай музыкі і беларуская ініцыятыва “Tradycyja / ЭтнаТрадыцыя”. Тры вечары ў кастрычніку зацікаўленыя беларусы і палякі правялі пад беларускую традыцыйную музыку. Амбасада традыцыйнай музыкі – гэта ўтульны... -
31.10.2021
інтэрвію
«Темно всюди, глухо всюди… Що ж це буде? Що ж це буде?»... «Діди» у білоруській традиції
polskieradio.pl
Па спасылцы можна таксама паслухаць аўдыё -
18.10.2021
рэпартажы
В НУЖНОМ МЕСТЕ, В НУЖНОЕ ВРЕМЯ». ИСТОРИЯ ХУДОЖНИКОВ, КОТОРЫЕ ЖИВУТ В 200-ЛЕТНЕЙ УСАДЬБЕ В РАЙЦЕ
34mag.net
В Беларуси находится бессчетное количество пустующих дворцов и усадеб, где еще пару веков назад бурлила жизнь – а теперь эти заброшенные имения оказались никому не нужными. Но бывают и исключения: когда в такие места попадают неравнодушные люди – начинается почти... -
11.10.2021
навіны
«Беларуская песня — яна ўсіх яднае». У Варшаве распачаўся сезон беларускіх спеўна-танцавальных вечарын
Першая імпрэза прайшла 10-га кастрычніка. Прыйшло некалькі дзясяткаў чалавек, каля паловы з іх палякі. Спявак Сяржук Доўгушаў (праект «Традыцыя»), музыкі Таццяна Грыневіч-Матафонава (Капэла «На таку»), Дзяніс Шматко, Зарына Шэўка (гурт «Літы талер»), харэограф і бубначка... -
27.04.2021
публіцыстыка
Як аброчныя крыжы ратуюць ад радыяцыі і на вайне (фота, відэа)
Зялёны партал / Greenbelarus.info
У вёсцы Мачуль Столінскага раёна стаяць тры аброчныя крыжы. Іх майстравалі бацькі, каб сыны вярталіся дамоў жывымі з Першай і Другой сусветных войн. І ўсе трое вярнуліся. Мачульцы вераць, што крыжы выратавалі іх вёску і ад радыяцыі: пасля аварыі на ЧАЭС Мачуль трапіў у... -
12.03.2021
публіцыстыка
Як экалагічна адзначаць Масленіцу
У праваслаўных сёлета з 8 да 14 сакавіка – Масленічны тыдзень. Як правесці яго экалагічна, з максімальнай карысцю для здароўя і мінімальнай шкодай прыродзе?Адмовіцца ад мясаАдна з найбольш яскравых адметнасцей Масленіцы і ў сучаснай гарадской, і ў традыцыйнай сельскай... -
06.02.2021
публіцыстыка
Зразумець элементы асобных традыцый…
Культура — штотыднёвая грамадска-асветнiцкая газета
Працягваем чытаць зборнік “Місія выканальная-2”, у якім перспектывы вывучэння фальклору разглядаюцца навукоўцамі з Беларусі і Эстоніі. Пачатак — у № 4 за 23 студзеня. Некалькі тэкстаў асвятляюць паралелі між беларускім (ці, шырэй — славянскім) фальклорам і з’явамі... -
06.02.2021
навіны
А раптам вынясуць гарбуза?
Беларускае вяселле павінна звяртацца да вытокаўВялікая ўвага тэме традыцыйнага вяселля ўдзяляецца ў нашай газеце невыпадкова. У тых выпадках, калі ад былых носьбітаў традыцыі яшчэ можна запісаць песні, музыку, вясельныя гульні, абрады і звычаі, неабходна гэта зрабіць як... -
06.02.2021
інтэрвію
“Мы адчувалі сябе рыцарамі…”
Як нараджаўся аўтарытэт аўтэнтыкіУ свеце сучаснай фалькларыстыкі і сучаснага фальклорнага мастацтва імя Наталлі Матыліцкай гучыць надзвычай аўтарытэтна. Так, яна навуковец-даследчык, выкладчык кафедры этналогіі і фальклору БДУКіМ. Але найперш — спявачка, выканаўца... -
30.01.2021
публіцыстыка
У яго руках і саломінка зайграе!
З Богам у сэрцы, з музыкай праз жыццё — прынцыпы Мар’яна Скрамблевіча“К” пісала неяк, што на сваіх старонках яшчэ не раз звернецца да творчасці майстра народных мастацкіх рамёстваў Мар’яна Скрамблевіча, які атрымаў спецыяльную прэмію Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь.... -
30.01.2021
публіцыстыка
Дамачаўскі, маларыцкі, і далей па Беларусі
Нацыянальны касцюм — частка генетычнага кода беларусаў. Пабачыць аўтэнтычныя строі, якім сто і болей гадоў, можна ў музеях, а можна і на фотаздымках у спецыялізаваных выданнях. Але ці для ўсіх дасяжныя музеі, ды й дзе шукаць тыя фота? У век інтэрнэту вывесці музейныя... -
23.01.2021
публіцыстыка
Няпросты шлях у брэнды
Нематэрыяльная культурная спадчына: пагрозы і аховаВыйшаў зборнік “Місія выканальная-2”, у якім перспектывы вывучэння фальклору разглядаюцца навукоўцамі з Беларусі і Эстоніі. Некаторыя артыкулы акрамя тэарэтычнай маюць вялікую практычную значнасць, у тым ліку для... -
23.01.2021
публіцыстыка
Міфалогія крывічаў у нацыянальным сувеніры
“Ад прадзедаў спакон вякоў” нам дасталася наша народная культура. Многае, праўда, забыта, многае згублена, але многае і пакрысе вяртаецца. Так, цягам апошніх шасці гадоў на Віцебшчыне адраджаліся старажытныя вобразы і мастацтва вырабу гліняных цацак Аршанскага... -
23.01.2021
публіцыстыка
Абярэг дарогі, Абярэг жыцця
Яшчэ колькі слоў пра наш ручнікЁсць рэчы, якія не выходзяць з нашага ўжытку стагоддзямі. Напрыклад, ручнік. Сёння мы называем яго на рускі манер “палаценцам”, хоць нярэдка можна пачуць і папярэднюю назву. Абодва словы звязаны паміж сабой: рускае “полотенце”, відаць,... -
16.01.2021
публіцыстыка
Не зашкодзіць падсумаваць
Спадчына на міжнароднай арэнеПрацягвае расці зацікаўленасць да нематэрыяльнай культурнай спадчыны. Статус гісторыка-культурнай каштоўнасці атрымалі традыцыі выпякання грачанага хлеба ў Маларыцкім раёне, тэхналогіі і традыцыі выпякання хатняга хлеба ў Любанскім... -
16.01.2021
публіцыстыка
Захавальнікі і носьбіты традыцый Пастаўшчыны
Летась ў нас праходзіў агляд-конкурс запісаў звестак аб народных музыках і майстрах Пастаўшчыны. У выніку нашы культработнікі сабралі 170 тэкставых фіксацый пра творцаў раёна. Вельмі вынікова папрацавалі Дунілавіцкі, Парыжскі, Курапольскі сельскія дамы культуры.... -
16.01.2021
публіцыстыка
Гэта ўжо не фантастыка!
Беларуская дуда: даследаванні працягваюццаБадай, ніводзін беларускі народны інструмент не міфалагізаваны так моцна, як дуда. Напачатку ХХ стагоддзя яна стала адным з сімвалаў беларускага нацыянальнага адраджэння, фігуравала ў шматлікіх літаратурных творах, захавала... -
13.01.2021
публіцыстыка
Са Старым Новым годам!
Беларускае Радыё Рацыя (racyja.com)
З 13 па 14 студзеня праваслаўнае Падляшша сустракае Стары Новы год. Гістарычна гэты дзень называлі па-рознаму: Гагатуха, Багаты вечар, Маланка, Шчодры вечар. Сваімі ўспамінамі пра тое, як раней падляшукі адзначалі гэтае свята, падзяліўся вядоўца Беларускага Радыё Рацыя... -
13.01.2021
публіцыстыка
Міліцыянт, Фатограф, Дзед, Цыган. Хто яшчэ абыходзіць двары ў Беларусі і ў Польшчы на Каляды
Газета "Новы Час" (novychas.by)
Самая шырока распаўсюджаная дата для каляднага пераапранання ў Беларусі — 13 студзеня, пярэдадзень «старога Новага года». Параўноўваем беларускія і польскія традыцыі.Каза. Пагост, Жыткавіцкі р-н Гомельскай вобл. 2014 г. Сімвалічны сэнс рытуальнага пераапрананняІстотнай... -
11.01.2021
публіцыстыка
Как колядовали в деревушке Карницы в Глусским районе
СБ. Беларусь сегодня / Советская Белоруссия / Рабочий
Праваслаўныя вернікі ў гэтыя дні святкуюць Каляды. Традыцыі святых вечароў і хаджэння калядоўшчыкаў прытрымліваюцца і сучаснікі. З дзяцінства памятаю, як калядавалі ў маёй роднай вёсачцы Карніцы ў Глускім раёне. Увечары перад старым Новым годам пераапраналіся ў казу,... -
08.01.2021
публіцыстыка
Свістулькі ад Скарыны
Сёлета калектыву Віцебскага абласнога метадычнага Цэнтра народнай творчасці за выдатныя дасягненні ў справе захавання гісторыка-культурнай спадчыны Беларусі ды адраджэнне традыцыйнай тэхналогіі вырабу гліняных цацак Аршанскага Падняпроўя і Віцебскага Падзвіння... -
08.01.2021
публіцыстыка
Майстар са сваім гучаннем
Cпецыяльнай прэміяй Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь сёлета быў уганараваны майстар народных мастацкіх рамёстваў Мар’ян Скрамблевіч. Самабытны майстар з’яўляецца супрацоўнікам Адэльскага Цэнтра культуры і народнай творчасці, філіяла Гродзенскага раённага... -
08.01.2021
публіцыстыка
А зімой думаем пра вясну...
У акадэмічнай фальклорнай серыі “Беларуская народная творчасць” выйшаў 48-ы том “Масленіца. Абрад. Песні. Напевы”Выдавецтва “Беларуская навука” на мінулым тыдні надрукавала кнігу, над якой я працавала з 2014-га года. Гэта зборнік, які змяшчае апісанні абрадаў, тэксты і... -
08.01.2021
публіцыстыка
“А нуце, нуце, скарэй дарыце! Шчодры вечар, святы Васілёк!”
Сімволіка каляднага карнавалу на ПалессіУ каляднай традыцыі на Палессі асабліва шануюць першы дзень Новага года — Васілле. Менавіта тут захаваўся дагэтуль калядны карнавал з архаічнымі маскамі ў Шчодры вечар з 13 на 14 студзеня. Гэта найперш Дзед і Баба, якія сімвалізуюць... -
07.01.2021
рэпартажы
“Лексіка Палесся” ў сталіцы (фота)
У канцы 2020-га ў дворыку мінскага культурнага цэнтра “Корпус” прайшла фотавыстава “Лексіка Палесся”. На здымках – прырода, абрады, штодзённасць унікальнага рэгіёну на поўдні Беларусі.Праект быў арганізаваны пры дапамозе грамадскіх арганізацый «Багна» і «Ахова птушак... -
29.12.2020
рэпартажы
Лексіка Палесся: як фатографы візуалізуюць ідэнтычнасць беларусаў
«Прыпяць, або «припечь» — старая назва, якая яшчэ захавалася ва ўжытку на мясцовасці, азначае пясчаны нанос сярод ракі».Спалучэнне ўнікальных слоў і ўнікальных пейзажаў... Прырода як падтэкст мовы... Культурніцкі цэнтр «Корпус» у фармаце open-aіr... -
25.12.2020
публіцыстыка
Лясныя пчолы — дзікі мёд
Элемент бортніцтва ўнесены UNESCO ў Спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны чалавецтва.Старажытны лясны промысел — бортніцтва — гэта развядзенне і ўтрыманне лясных пчол-баровак у штучных дуплах-борцях. Людзей, якія займаюцца гэтым промыслам, называюць бортнікамі. Усе... -
22.12.2020
інтэрвію
500 лет истории со времен ВКЛ: узнали, почему белорусское пчеловодство стало наследием человечества и попало в список ЮНЕСКО
Комсомольская правда в Беларуси
Узнали, почему это явление оценили на уровне ЮНЕСКО, кто сейчас занимается бортничеством и что общего в пчеловодстве сегодняшнем и том, которое было 500 лет назад. -
21.12.2020
інтэрвію
Бортніцтва прызналі часткай нематэрыяльнай культурнай спадчыны ЮНЭСКА
Гэта – вынік шасцігадовая супрацы між прыватнымі асобамі і некамерцыйнымі арганізацыямі, Bractwo Bartne ў Польшчы і Братэрства босых бортнікаў у Беларусі. -
19.12.2020
публіцыстыка
Як маладая канчаткова станавілася жонкай: цэлы год
Завяршаем серыю матэрыялаў пра вяселле, распачатую ў “К” № 40 за 3 кастрычніка. Ідзе Піліпаўскі пост, блізяцца Каляды. Праектуючы гадавы сямейны цыкл на каляндарны, можна сказаць, што гэта пара, калі маладая, выйшаўшы замуж у Вялікую Вясельніцу, паступова звыкалася са... -
19.12.2020
рэпартажы
Майстэрства “з рук у рукі”
Лыкавы сімвал КароўчынаКалі вы ўбачыце ў апошніх карцінах “Беларусьфільма” “старарэжымных” сялян у лапцях, то цалкам верагодна, што сплецены яны былі ў Дрыбінскім раённым Доме рамёстваў. Так бы мовіць — адна з асноўных спецыялізацый. Не было такога года, каб ва... -
12.12.2020
публіцыстыка
У госці да цешчы: на пярэзвы і бліны
Працягваем серыю матэрыялаў пра вяселле, распачатую ў “К” № 40 за 3 кастрычніка. “Вялікая вясельніца”, якую ў праваслаўных распачынаюць Пакровы, а ў католікаў — завяршэнне збору ўраджаю, сканчваецца напярэдадні каляднага посту. У католікаў ён наступіў 15 лістапада, у... -
12.12.2020
навіны
Піліпаў пост — да святак мост
Як закласці ў гарадскі бюджэт узоры этнаскарбаў мудрых продкаў?Піліпаўкай называюць шасцітыднёвы перадкалядны пост. Загавіны прыпадаюць на дзень памяці апостала Піліпа. Самыя старэйшыя жанчыны, каму зараз пад 90 і болей, а таксама тыя, з кім даводзілася гутарыць раней,... -
12.12.2020
публіцыстыка
Паштоўка з мінулага
Філакартыя ў гісторыі сям’і і лёсах народаўДнямі ў сталічным Доме кнігі “Светач” адбылася прэзентацыя фотаальбома “Шматнацыянальная Беларусь”, падрыхтаванага гісторыкам, лаўрэатам прэміі “За духоўнае адраджэнне” Уладзімірам Ліхадзедавым. З’яўленне гэтага... -
05.12.2020
публіцыстыка
Новае жыццё традыцыйных песень
Што можна зрабіць з песнямі, запісанымі ў этнаграфічнай экспедыцыі? Заархіваваць, выставіць у публічны дасяг і на гэтым спыніцца? Ці… даць ім новае жыццё? Паглядзім на прыкладзе работ гуртоў Relikt, Vuraj і музыкі Дзмітрыя Сляповіча. Гурт Relikt: словы народныя, саўнд... -
28.11.2020
публіцыстыка
Як упрыгожвалі ёлку на вяселлі
Працягваем серыю матэрыялаў пра вяселле, распачатую ў “К” № 40 за 3 кастрычніка. На Гомельшчыне і паўднёвай Магілёўшчыне падчас вяселля ўпрыгожвалі ёлку. У Лельчыцкім раёне дрэўца застаецца неабходным атрыбутам і каляндарных свят: Стрэчання (Грамніцаў), Масленіцы.... -
28.11.2020
публіцыстыка
Свята млына з гагатой
Культура — штотыднёвая грамадска-асветнiцкая газета
Гісторыя аднаго старадаўняга адэльскага брэндаАдэльскам і яго жыхарамі апякуюцца два Святых: Антоній і Марцін — заступнік млынароў. Тут адбываюцца два брэндавыя мерапрыемствы: Адэльскі фэст на рынкавай плошчы і маштабнае Свята млынароў Дзень Святога Марціна — 11... -
12.11.2020
рэцэнзіі
Жужнейце, пчолкі, лавіся, рыбка!
Пінскі веснік
Беларуская навука сёлета ўзбагацілася некалькімі выданнямі серыі «Традыцыйны лад жыцця», якія выйшлі з друку ў РУП «Выдавецкі дом «Беларуская навука»: «Жужнела пчолка, жужнела…», другое сваёй назвай нагадвае казку, у якой падмануты лісой воўк, спусціўшы хвост у палонку,... -
03.11.2020
інтэрвію
Роўнасць чалавека i пчалы. Яе сцвярджае бортнiцкае права, хоць яго i няма на паперы
Кнiга-альбом «Бортнiцтва — сувязь часоў» нядаўна ўбачыла свет у выдавецтве «Чатыры чвэрцi». Выданне з'яўляецца працягам серыi «Культурная спадчына Беларусi», якая выдаецца з 2015 года пры падтрымцы ААТ «Банк развiцця Рэспублiкi Беларусь». Раней свет убачылi пяць... -
31.10.2020
публіцыстыка
Магія вясельнага вянка
“К” працягвае цыкл матэрыялаў пра традыцыйнае вяселле. Цяпер распавядаем пра адзін з галоўных святочных атрыбутаў — вянок маладой. З чаго рабілі вянокВясельныя вянкі, якія мы бачым на старых здымках і ў музеях, зроблены са штучных матэрыялаў. Складана дакладна... -
29.10.2020
публіцыстыка
Дудар Ф. Стэсь на радыёфестывалі народнай творчасці 1937 года
Wir.by
Восень 1937 года. XX-годдзе Кастрычніцкай Рэвалюцыі. Радыёкамітэт пры СНК БССР з 1 па 25 кастрычніка праводзіць Рэспубліканскі радыёфестываль народнай творчасці.Пра маштабы мерапрыемства можна меркаваць па колькасці ўдзельнікаў, хаця лічбы ў прэсе разыходзяцца. Так,... -
24.10.2020
публіцыстыка
Тоесныя элементы ідэнтычнасці
Днямі ў Мінску адбылося пасяджэнне Беларускай рэспубліканскай навукова-метадычнай рады па пытаннях гісторыка-культурнай спадчыны. Па яго выніках Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцяў папоўніўся новымі элементамі. У прыватнасці, статус гісторыка-культурнай... -
17.10.2020
рэпартажы
Не позна вяртацца
Майстэрства вырабу музычных інструментаў, рэцэпты традыцыйнай ежы, старадаўнія абрады — усё гэта можа не толькі сведчыць аб разнастайнасці культурнай спадчыны краіны, але і прывабліваць турыстаў. Як працуюць сёння і як могуць развівацца заўтра музейныя ўстановы, каб... -
17.10.2020
публіцыстыка
Карнавальнае сваволле беларускага вяселля
У № 39 за 26 верасня “К” пачала цыкл матэрыялаў пра традыцыйнае вяселле. Працягваем распавядаць пра завяршальны этап урачыстасці і пра паралелі з каляндарнай абраднасцю. Пародыі на царкоўныя абрады падчас вяселля і святаўТрадыцыйнае вяселле сканчвалася... -
10.10.2020
рэпартажы
Традыцыйная культура — для сваіх і для гасцей
Апошнім часам у свеце ўсё большую папулярнасць набывае культурны турызм. Паводле ацэнкі Сусветнай турыстычнай арганізацыі, такія турысты таксама і трацяць на траціну болей, дазваляючы культурным установам, якія яны наведваюць, болей зарабляць і ўстойліва развівацца.... -
10.10.2020
публіцыстыка
Па слядах даследчых экспедыцый. Этнаграфічныя багацці Брэстчыны
Сёлета сваё 70-годдзе адзначае Брэсцкі абласны краязнаўчы музей. І першым з мерапрыемстваў, прымеркаваных да юбілею, стала выстава “Па слядах музейных экспедыцый”, на якой прадстаўленыя ўнікальныя і найцікавейшыя экспанаты з багатай этнаграфічнай калекцыі музея,... -
05.10.2020
рэпартажы
Почему камень в Любанском районе обнесли забором
Млын.by / mlyn.by
На севере Любанщины путешественника окружают привычные белорусскому глазу пейзажи. Лесистые горизонты разбавляют равнины, кучковато поросшие кустарники и поля местных хозяйств. За ними скрываются свидетели многовековой истории — культурные памятники, которые лежат... -
03.10.2020
публіцыстыка
Карнавал на традыцыйным вяселлі: “падменныя маладыя” і “цыганы”
Восень — пара вяселляў. У беларускай вёсцы яны пачыналіся ад Пакроваў, 14 кастрычніка, калі ўраджай быў прыбраны з поля, сельскагаспадарчыя працы сканчваліся, а запасаў ежы хапала, каб накарміць вялікую колькасць гасцей. “Вялікая Вясельніца” доўжылася месяц і... -
26.09.2020
публіцыстыка
Жадаем столькі дачушак, колькі ў хаце падушак!
Што нагадаў вясельны альбомЦі не ў кожнай сям’і сярод старых фотаздымкаў знойдуцца рэдкія і ўнікальныя, якія нагадаюць пра даўнія падзеі і пра тых людзей, якіх даўно няма. Вельмі пашанцавала тым сем’ям, у якіх захаваліся вялікія фотаархівы з разнастайнымі постацямі... -
19.09.2020
рэпартажы
Як “Рух” рухацца дапамагае
У рамеснікаў Ганцавіччыны ў пашане слова “люблю”На Ганцавіччыне быў у камандзіроўках з паўдзясятка разоў дакладна. Цяга гэтая тлумачыцца звычайным словам “Люблю”. І людзей мясцовых, і спевы, і зямлю, на якой жыта расці не вельмі хоча, а вось таленты буяюць з... -
12.09.2020
публіцыстыка
Беражы вяночак замалада: як у Беларусі замуж выдавалі
У разгар вясельнага сезона Sputnik высвятліў, як адмовіць неўпадабанаму жаніху пры дапамозе кабачка і калі на вяселлі цешчу маглі запрэгчы ў хамут.У ранейшыя часы вясельная ліхаманка ў Беларусі традыцыйна прыпадала на вясну, калі палявыя працы яшчэ не пачаліся, і восень -... -
08.09.2020
навіны
Як завіць вянок для маладой і выпечы вясельны хлеб, раскажуць у Любані
Як завіць вянок для маладой і выпечы вясельны хлеб, раскажуць у Любані 08 Сентября 2020 10:06 74 Афиша У Любанскім музеі традыцыйных промыслаў і рамёстваў — філіяле тутэйшага музея народнай славы — нядаўна адкрылася новая выстава "Прабабуліна... -
05.09.2020
публіцыстыка
Тоесны сімвал Беларусі
Для мяне, беларуса, хлеб — гэта сімвал самой Беларусі. Хлеб і Васілёчак у жыце заўсёды растуць побач, радуючы мае вочы і сэрца. Нас з дзяцінства прывучаюць да беражлівых адносінаў да адной з самых галоўных святынь — хлеба. Нездарма паэты яго параўноўваюць з жыццём і... -
29.08.2020
публіцыстыка
Этнограф-самародак з Любаншчыны
Жыхара горада Любані Сяргея Выскварку, загадчыка арганізацыйна-метадычнага аддзела раённага Цэнтра культуры, у Вікіпедыі прадставілі так: “збіральнік, даследчык і папулярызатар беларускай народнай танцавальнай культуры, этнахарэограф, этнапедагог”. Калі мы... -
29.08.2020
публіцыстыка
Успенне: свята ўраджаю між летам і восенню
28 жніўня праваслаўныя святкавалі Успенне. Католікі адзначылі гэта свята 15 жніўня, у іх яно завецца “Унебаўзяцце Найсвяцейшай Панны Марыі”. У народнай тэрміналогіі дзень мае розныя назвы, а яго сімволіка — свята ўраджаю і рубеж між летам і восенню. Успенне,... -
22.08.2020
рэпартажы
Дзявочы пасаг
Экспедыцыя-вандроўка працягваецца далей…Сустэча з Ірынай Іосіфаўнай Бернатовіч з вёскі Шэмбелеўцы Гродзенскага раёна адбылася выпадкова і не запланавана, але яна стала для ўдзельнікаў этнаграфічнай экспедыцыі вельмі багатай на ўражанні, эмоцыі, успаміны і... -
22.08.2020
публіцыстыка
“Котчынская кадрыля”: брэнд Мастоўскага раёна
Апошнім часам вёска Котчына Мастоўскага раёна стала вядомай не толькі ў Гродзенскай вобласці, але і за яе межамі, дзякуючы яскраваму мясцоваму танцу “Котчынская кадрыля”. Гэты мясцовы своеасаблівы танец спакон веку мясцовыя жыхары, як кажуць, перадавалі з нагі ў... -
15.08.2020
рэпартажы
Шукаючы скарбы прадзедаў…
Актывісты Школы фалькларыстаў, што на пачатку бягучага года пачала працаваць пры Гродзенскім раённым культурна-інфармацыйным цэнтры, 30 ліпеня накіраваліся ў этнаграфічную экспедыцыю-вандроўку па Шчучынскім раёне. Адкуль паходзяць Хадзілоні?Тарэса Альфонсаўна і... -
15.08.2020
публіцыстыка
Спасаўка-ласаўка, або Пчала на духмяным яблыку
14, 19 і 29-га жніўня праваслаўныя святкуюць тры Спасы. У царкоўнай традыцыі гэта святы ў гонар пакутнікаў Макавеяў, Ісуса Хрыста, у беларускай традыцыйнай культуры — па сутнасці, адны з шэрагу святаў новага ўраджаю. Таму даследчыкі часам класіфікуюць іх як урачыстасці... -
08.08.2020
публіцыстыка
Геніяльны даследчык спадчыны
7 жніўня споўнілася 110 гадоў з дня нараджэння народнага артыста Беларусі і СССР Генадзя Цітовіча — знакамітага этнографа і хормайстра, чыё прозвішча ўпісана залатымі літарамі ў гісторыю айчыннай культуры. Невыпадкова калектыў, якім ён кіраваў 22 гады, цяпер носіць яго... -
08.08.2020
публіцыстыка
Геніяльны даследчык спадчыны
7 жніўня споўнілася 110 гадоў з дня нараджэння народнага артыста Беларусі і СССР Генадзя Цітовіча — знакамітага этнографа і хормайстра, чыё прозвішча ўпісана залатымі літарамі ў гісторыю айчыннай культуры. Невыпадкова калектыў, якім ён кіраваў 22 гады, цяпер носіць яго... -
06.07.2020
інтэрвію
«Жужнела пчолка, жужнела…»
Навука / Веды - газета НАН РБ
Сёлета ў Выдавецкім доме «Беларуская навука» выйшла кніга, прысвечаная гісторыі бортніцтва, узнікненню і развіццю пчалярства ў Беларусі.Мы даведаліся ў аўтара, малодшага навуковага супрацоўніка аддзела народазнаўства Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і... -
21.06.2020
публіцыстыка
Панічкі і ягамосьці. Мода на беларускіх вуліцах 100 гадоў таму
Радыё Свабода (svaboda.org)
Якой была мода на беларускіх вуліцах сто гадоў таму. Якому адзеньню, абутку і галаўным уборам аддавалі перавагу жыхары беларускіх гарадоў, мястэчак і вёсак на пачатку XX стагодзьдзя. Высновы можна зрабіць, дзякуючы тагачасным фотаздымкам.Гомельская вобласьць, Рагачоўскі... -
20.06.2020
публіцыстыка
Адгудзеў Русальны тыдзень. Што адбываецца падчас яго?
Газета "Звязда" (zviazda.by)
Паданнi, казкi, павер'i, прыкметы, песнi, замовы... Тысячагоддзямi наш народ назiраў за навакольным светам, рабiў пэўныя высновы i перадаваў назапашаныя веды. Доўгiя гады даследчыкi збiралi, запiсвалi, вывучалi гэтыя народныя духоўныя скарбы. «Не прыходзiцца даводзiць, наколькi... -
09.06.2020
рэпартажы
"Імкнемся перадаць традыцыю моладзі": па Лобчы зноў вадзілі Кусту
Траецкае шэсце ў Лунінецкім раёне сёлета зноў сабрала прыхільнікаў старадаўняй традыцыі. Прайшліся побач са старажыламі і карэспандэнты Sputnik.Вёска Лобча ў Лунінецкім раёне – адно з нешматлікіх паселішчаў, дзе яшчэ падтрымліваецца традыцыя "Ваджэння Кусты". Не адмянілі... -
16.05.2020
публіцыстыка
А мог бы прафесарам стаць…
Смаргонскі майстар Іван Карней жыў на вуліцы Леніна. Яго акуратны дом літаральна патанаў у зеляніне. За густымі вялікімі кустамі рознакаляровага бэзу не было відаць плоту. Цяпер бы сказалі: дызайнерскае вырашэнне дадатковай жывой агароджы. Каля хаты — прысядзібны... -
19.04.2020
рэпартажы
І рэчы даўніны — цяпло і памяць…
Літаратурна-краязнаўчы музей «Скарбы роднага краю» ў Кобрынскай сярэдняй школе №7 на Брэстчыне пачынаўся з этнаграфічнага кутка, створанага настаўніцай гісторыі Ірынай Сіманавай у сярэдзіне 1980-х гадоў.Фрагменты экспазіцыі музеяУ пашырэнне экспазіцыі музея... -
17.04.2020
навіны
Выйшла кніга, прысвечаная народнай танцавальнай спадчыне Віцебшчыны
Інвентар НКС / livingheritage.by
Беларускі фальклор – сапраўдная скарбніца, у якой сабраны жыццёвы вопыт продкаў, універсальны матэрыял, на аснове якога фарміруюцца асноўныя ўяўленні чалавека аб нацыянальных традыцыях, гісторыі, характары народа. Немагчыма пераацаніць ролю народнай творчасці ў... -
11.04.2020
публіцыстыка
Ад Вялікадня да Радуніцы
Абрады хуткаплыннай вясны на ГарадоччынеНародны каляндар у беларусаў — з’ява няпростая, і ў той жа час лагічная і паслядоўна-заканамерная. Да прыкладу, пасля Вербніцы пачынаўся перадвелікодны тыдзень. Цягам яго гаспадарка прыводзілася ў адпаведны святу выгляд. Усё... -
07.04.2020
рэпартажы
У Чавускім раёне гукалі вясну
Дзедавіца
Адна з даўніх традыцый беларускага народа – гукаць вясну-красуню, прасіць, каб тая прыйшла найхутчэй і прынесла ўсялякія даброты: “старым бабкам – па кіёчку, красным дзеўкам – па вяночку, малым дзеткам – па яечку” і г.д. 7 красавіка вясну гукаюць у в.... -
06.04.2020
публіцыстыка
Сола – для душы, дуэт – для танцаў (+АЎДЫА)
Светлы шлях shliah.by (раённая газета Смаргонь)
На прыгожым зялёным лузе 5-гадовы Міхась пасвіў гусей. Занятак адказны і даволі сумны. У гэты час малы забаўляў сябе, як мог. Часам браў у рукі скрыпачку і вадзіў па струнах. На слых спрабаваў падабраць мелодыі. І неўзабаве гэта стала ў яго атрымлівацца. Аздараўленне... -
04.04.2020
публіцыстыка
Тэхналогiю ўпрыгожвання вярбiнак адрадзiлi чатыры сястры-майстрыхi з Гродна
Тэхналогiю ўпрыгожвання вярбiнак, якiмi ў былыя часы славiўся заходнi край, адрадзiлi чатыры сястры-майстрыхi з Гродна. Яны робяць букеты, якiя атрымалi назву «гродзенскiх вербаў». Нам удалося сустрэцца з адной з сёстраў — Дамiнiкай Кавалёнак, якая за сваю ўнiкальную... -
04.04.2020
рэпартажы
РЕПОРТАЖ: На праздники и каждый день: в деревне Кузьмичи сохраняют традицию домашнего хлебопечения
В деревне Кузьмичи Любанского района более 250 домов, почти в каждом есть русская печь. Без дела они не простаивают даже в жаркое лето, а все потому, что местные хозяйки хранят давнюю традицию - пекут хлеб по особым рецептам. И не только в выходные, праздники, а на каждый день,... -
28.03.2020
рэпартажы
Як не баяцца вірусаў, або Таямніцы зёлкавых напояў
Стварыць пазнавальны брэнд сёння даволі складана. Ці ўсё ж такі проста? Адказ на гэтае пытанне будзе, мяркую, самым розным у кожным раёне Беларусі. Бо некаторыя раёны маюць падобных брэндаў з дзясятак, а ў іншых мясцінах добра, калі і адзін ці два знойдуцца. Брэнды... -
28.03.2020
публіцыстыка
Як выглядала Беларусь падчас адной з самых крывавых наступальных апэрацый. Унікальныя фота Першай сусьветнай вайны
Вёска Барадзіно, зіма 1918-га. Паштоўка нямецкай палявой пошты Photo: Уладзімер Багданаў (Courtesy Photo)У Пастаўскім раённым краязнаўчым музэі, які месьціцца ў будынку былога палаца Тызенгаўза, працуе выстава «Вайна і людзі», прысьвечаная трагічным старонкам Першай сусьветнай... -
22.03.2020
рэпартажы
ФОТОФАКТ: В Вязынке провели обряд "Гуканне вясны"
22 марта, Минск /Корр. БЕЛТА/. В Государственном литературном музее Янки Купалы в Вязынке провели обряд "Гуканне вясны". На празднике пели весенние песни, водили хороводы и танцевали под традиционную белорусскую музыку.-0- Фото Оксаны Манчук -
22.03.2020
рэпартажы
Традиции vs коронавирус: на "Гуканні вясны" в Вязынке водили хоровод
Еўрарадыё / euroradio.fm
"Гуканне вясны" в Вязынке / ЕврорадиоВ государственном литературном музее Янки Купалы в Вязынке под Минском провели обряд "Гуканне вясны". На празднике пели весенние песни на горе и водили хороводы, держась за руки. Традиции оказались сильнее страха подхватить... -
22.03.2020
рэпартажы
Каранавірус не перашкодзіў гуканню вясны ў Вязынцы (Фота)
Рэгіянальная газета rh.by
Дзяўчаты заклікаюць вясну песнямі.Сёння ў Вязынцы гукалі вясну. Нягледзячы на ветранае надвор’е і пандэмію народу на радзіме Купалы сабралася шмат. Заклікалі вясну абрадавымі песнямі, папяровымі птушкамі, катаннем на арэлях і карагодамі.Сяброўскія размовы Усе... -
22.03.2020
рэпартажы
В музее Янки Купалы в Вязынке провели старинный обряд «Гуканне вясны»
По народному поверью 22 марта зима кончается — весна начинается, день с ночью меряется-равняется. Старинный белорусский обряд «Гуканне вясны» традиционно отмечают в конце марта в Вязынке, где находится музей-усадьба Янки Купалы. Здесь особая энергетика и эмоции....
